دینامیک جمعیت، جمعیت شناسی و استراتژی تولید مثل گیاه الزو (allium paradoxum) در جنگل های استان گلستان

در این تحقیق، جمعیت های گونه ی الزو allium paradoxum (m. bieb.) g. don از خانواده alliaceae ، در استان گلستان بررسی شد. این گونه به عنوان سبزی خوردن در مناطق شمال ایران مورد استفاده قرار می گیرد. برای این مطالعه، ابتدا 4 منطقه در سطح استان انتخاب شد که دو منطقه آن شصت کلا و سعدآباد از مناطق حفاظت شده، و دو منطقه دیگر ناهارخوران و توسکستان از مناطق غیرحفاظت شده به حساب می آیند. در هر جنگل 10 ترانسکت خطی با فاصله 25 متر از هم و عرض 1 متر برداشت شد و در طول هر ترانسکت و با فواصل 10 متر به طور ثابت پلات های 1*1 متر استفاده شد و در داخل پلات تراکم جمعیت گیاه برآورد شد و به طور تصادفی در هر ترانسکت نمونه خاکی از عمق 15-0 سانتی متری برداشت شد. در داخل پلات های برداشت شده در هر جنگل 6 ساب پلات برداشت شد و از هر ساب پلات تمونه های بالغ گیاه جمع آوری شده و اندازه گیری های بیومتری براساس این نمونه ها انجام شد. برای تعیین روش های تولید مثلی بر روی گل آذین تعدادی گیاه در مرحله غنچه عمل کیسه گذاری انجام شد در تعداد دیگر پرچم ها قطع گردید و در گروه سوم عمل قطع پرچم و کیسه گذاری همزمان انجام شد. آنالیزهای انجام شده با تکنیک anova براساس مقدار p- value های به دست آمده نشان داده که فاکتورهای اکولوژیکی همچون خاک و ارتفاع بر میزان پوشش گیاه موثر بوده است. آنالیز رسته بندی pca مورد ارزیابی قرار گرفت و مشخص شد که ارتفاع مهمترین عامل جدا کردن پلات های جنگل های مورد مطالعه است نتایج رسته بندی ساب پلات ها نشان داده که فاکتور حفاظت عامل موثر بر روی ویژگی های مورفولوژیکی گیاه است. این گونه با انجام عمل خود لقاحی و دگر لقاحی بذر تولید کرده و تکثیر می یابد ولی در این مناطق فرایند آپومیکسی در آن دیده نمی شود. همچنین به روش رویشی با استفاده از پیازچه های زیرزمینی هم تکثیر می یابد ولی در این منطقه پیازچه هوایی در این گونه دیده نشده است. با خرید دسته های گیاه الزو از فروشندگان محلی و ثبت اطلاعات به دست آمده، مشخص شد که هم پایه های جوان و هم پیر گیاه در فصل رویش توسط ساکنان این مناطق به عنوان سبزی مصرف می شود